Liefdesrelaties en de tango staan dichter bij elkaar dan je zou denken. In dit artikel ga ik je aan de hand van de tangodans uitleg geven over de onderdelen binnen een liefdesrelatie.
Vanuit relatietherapie perspectief bekeken onderstaande de tekening:
Jij verhoudt je in relatie tot jezelf en met jezelf (individu), en met de ander (individu), en jij verbindt / verhoud je met en tot de ander en ook tot de relatie.
Hierbij is het belangrijk om onderscheid te maken tussen; jij BENT niet je relatie, maar je HEBT een relatie. Dus je bent veel meer dan alleen je relatie. Jij brengt 50% in en de ander ook 50%, wat samen 100% van de relatie vormt.
In een relatie zijn 2 individuen of meer samen, waardoor er een onderlinge dynamiek ontstaat. Jij brengt jezelf mee met al je ervaringen in de relatie samen en de ander ook. Vanuit daar bekijk en ervaar je ook de relatie.
De onderlinge interacties in een relatie noem ik als metafoor: je “danst” samen de tango. Ieder afzonderlijk maakt daarin zijn eigen danspasjes en samen maak je de dans, die op een bepaalde manier verloopt.
De dans van de liefde
De tango kenmerkt zich door passie maar ook omarming, verbondenheid, intimiteit, plezier en enthousiasme. De tango is gedeelde vreugde, het is samen zijn, maar ook alleen – want na de dans gaat ieder toch weer zijn eigen weg.
Elke beweging wordt geleid, elke beweging is in functie van de partner. Het is voelen en gevoeld worden om samen als één te bewegen. Vaak staan de dansers op eigen benen maar soms gebruiken ze elkaar om samen een evenwicht te vinden. De bewegingen zijn duidelijk, maar niet dwingend, zacht, maar niet slap, met overtuiging, maar niet grotesk, en vooral zonder franjes. De tangodansers moeten leren elkaar vast te nemen, aan te raken, te omarmen. Dat vastnemen is subtiel. De danspartners houden weinig afstand of net niet, rakend dus, of met elkaar versmolten als één lijf met vier benen. (Bron: internet)
Waarom een liefdesrelatie een dans is
Mooi zoals het hierboven beschreven staat hoe de tangodans is. Maar wat is nu precies de link tussen de tango en een liefdesrelatie? Dat ga ik je uitleggen.
Het leren kennen van de pasjes van de tango is hard werken en veel oefenen. Je kan het vergelijken met leren opgroeien van kind naar volwassen gedrag, het gaat niet vanzelf. Je leert veel maar loopt ook de nodige kwetsuren (kwetsingen, beschadigingen) op tijdens het proces.
De danspassen kennen (oftewel het volwassen worden) en deze vervolgens samen brengen in een liefdesrelatie is een ander verhaal. Als je samen die danspassen gaat uitvoeren blijkt dit vaak een stuk moeilijker omdat dit niet vanzelf gaat. Het vraagt inzet van zowel jou als je partner.
Dit is wat ook kenmerkend is voor de liefde tussen twee mensen. Je kan individueel de danspasjes van de tango leren, maar pas als je dit samen leert doen, komt het tot een tangodans. Allebei heb je daar evenveel een toegevoegde waarde in en ieder heeft daarin zijn haperingen.
Op je tenen getrapt
Tijdens het dansen sta je soms bij de ander op de tenen of de ander bij jou. Ik noem dit vaker dat je dan op de “pijnknop” duwt bij de ander. Je raakt, vaak zonder dat je dit bewust bent, bij de ander een gevoelige snaar. Dit leidt tot een reactie en dan staat de ander bij jou op je tenen oftewel die ander drukt bij jou op de pijnknop. De balans raakt uit de dans.
Hierin zijn dus je eigen individuele kwetsuren leidend en dat komt terug in de relatie. Ook kan de relatie zelf, je kwetsuren geven. De kunst is, als je uit balans raakt, om met jezelf te kijken hoe je deze kwetsuren voor jezelf verwerkt, maar ook hoe je dat in de relatie met elkaar hersteld.
Balans en contact vinden in je relatie
Als de een alleen kijkt naar hoe je de armen om de ander heen slaat tijdens de tango en die ander let alleen op de voeten, dan kun je elkaar volledig uit balans halen. Je kijkt naar elkaar maar hebt het allebei over een ander onderdeel van de dans. De kunst in de relatie is niet alleen het een te zien van jezelf maar ook dat van de ander. Dus sta je in dienst van jezelf of in dienst van de ander of van de relatie. En hoe breng je jezelf uit balans en hoe de ander.
Of je slaat een danspasje over of je houdt elkaar niet goed vast en je komt te ver uit elkaar staan waardoor je contact verliest. In de relatie kan je dit ervaren alsof je geen (ver)binding meer met de ander voelt.
Een symbiotische relatie
Aan de andere kant kan het zijn dat je te dicht op elkaar staat waardoor je je niet “vrij genoeg” kan bewegen. Dit wordt ook wel een symbiotische relatie genoemd. Het kan ervoor zorgen dat je je beklemt voelt en niet je eigen ding kan doen of jezelf kan zijn. In het begin van een nieuwe relatie voelt die symbiose vaak fijn. Het komt ook voor dat er een verwachting is om deze symbiose na te streven, met als gevolg de teleurstellingen die hierop volgen.
Het ritme vinden in je relatie bij beïnvloedende gebeurtenissen
Daarnaast komt het voor dat jij of de ander het danspasje niet meer weet en dan loopt de dans ook niet geheel soepel en raak je elkaar ‘kwijt” in het ritme van de dans. Dit kan komen doordat er in je leven een gebeurtenis is wat jou beïnvloed zoals ziekte, overlijden, zelfontwikkeling, kinderen, verhuizen, verbouwen, etc. De manier waarop jullie “dansten” is opeens niet meer hetzelfde. Het is belangrijk om mee te bewegen en zoeken naar een nieuw ritme voor beide.
Passie in je relatie
De tango, ook wel de dans van de liefde genoemd, staat voor passie en dat heeft weer raakvlakken met het gevoel van samen verbonden zijn, intimiteit en seksualiteit. De tango kenmerkt dat er sprake is van indruk maken (imponeren) en verleiden. Als de passie weg ebt, dan ontstaat er een andersoortige relatie wat men vaak benoemd als broer-zus relatie.
Het lijkt alsof de liefdesrelatie als vanzelfsprekend is geworden. Het zorgen dat de relatie “speciaal” is, zijn we dan kwijtgeraakt door allerlei (vaak dagelijkse) beslommeringen. Het stukje verleiden en verleid worden heeft alles te maken met wat doe je voor jezelf en de relatie om de relatie “levend” te houden zodat het geen vanzelfsprekendheid wordt.
In de tango is er een leider en een volger. Dit maakt dat het aanvullend is aan elkaar. In de relatie betekent dit, pak jij je eigen rol op of wacht je af op de ander. Ik zie vaak dat mannen hun mannelijke rol te weinig oppakken en vrouwen hun vrouwenrol. Het zien en ervaren dat hierin aanvullingen liggen aan elkaar en geen tegenstellingen is belangrijk. Soms leidt of volgt de een en soms de ander. Dit is ook terug te vinden in homokoppels en heeft in mijn ogen niets te maken met geslacht. De tegenoverstellingen lijken funest voor de relatie maar kunnen ook een leerproces in zich dragen. Hierbij ga ik ervan uit dat je in de relatie kan leren van, met en door de ander, mits je hiervoor open staat.
Afstemmen op elkaar
Het resultaat van de totale dans oftewel de relatie is dat het een vloeiende, op elkaar afgestemde dans is waar beide partijen kunnen “shinen” en beide zich goed voelen en aanvullen en elkaar completer maken. En dit gaat meestal niet vanzelf want er zitten vaak tegenslagen en hobbels in.
Dit afstemmen is meestal niet zichtbaar (en niet duidelijk voor elkaar), ook wat daar onderling aan vooraf is gegaan en hoeveel werk hiervoor verzet is, is vaak niet duidelijk. Het ervoor zorgen dat de dans oftewel de relatie steeds beter wordt zal oefenen en proberen zijn op alle onderdelen, en dit houdt volgens mij nooit op. Hopelijk kun je het zien als iets wat altijd door blijft gaan en soms met flinke blessures, even niet oefenen om vervolgens toch weer opnieuw te proberen. De tijd nemen is hierin van belang en het kunnen verdragen wanneer het even niet lukt.
In een relatie zijn koppels vaak zoekend tussen wat is nu mijn deel (als individu), wat is dat van de ander (ander individu) en hoe verbinden we ons (de relatie) en wat verbindt ons. Vaak is men hierin het spoor kwijt.
Mogelijk ben je jezelf kwijtgeraakt en weet je vaak niet meer wat je wil of voelt, of ben je vooral bezig met wat de ander moet veranderen of voel je geen verbinding meer. Hier is nog heel veel over te zeggen en deze interactie wordt in de literatuur ook wel “de duivelse dialoog” genoemd. (Boek: Dr. Sue Johnson, Houd me vast).
De tango (en je relatie) maak je samen
Toch kun je geen liefdesrelatie hebben zonder de ander. De tangodans maak je samen. Hierbij gaan we ervan uit dat er altijd interactie is, een actie op een reactie en andersom. De relatie is dus iets waarin je allebei bent en tegelijkertijd ben je ook bezig met jezelf. In de relatie heeft ieder 50% inbreng en dus ook aandeel (of verantwoordelijkheid). In die interactie met jezelf tot de ander en andersom vinden vele “verstoringen” plaats. Dit gebeurt meestal onbewust. Je hebt vaak niet door dat wat je zelf doet of niet doet, onderdeel is van de verstoringen in de relatie. De kunst is om met elkaar te kijken waar je eigen verstoringen (vaak vanuit kwetsuren in je leven) vandaan komen maar zeker ook wat zijn dan je behoeftes.
En kun je deze behoeftes herkennen bij jezelf en bespreken met de ander ten behoefte van de relatie?
Uit bovenstaande blijkt maar dat het ingewikkeld is om de tango samen foutloos te dansen en zodanig dat er een flow ontstaat waar beide kunnen shinen. Maar vooral ook hoe dit dan te behouden of terug te ervaren. Er is niet voor niets zoveel bezongen en gedicht over de liefde. Het is en blijft, een “ongoing proces”, met vallen en opstaan.
Stel dat je hierin iets herkend over je eigen relatie en dat de tango dansen bij jou ook wat moeilijker wordt. Maak dan een nieuw stapje in de dans en bespreek dit eens vanuit je eigen ik naar je geliefde.
Relatietherapie is meer dan de tango foutloos dansen
Relatietherapie zelf behelst veel meer, namelijk ook hechting, coping (manier waarop je omgaat met), systemische onderstroom, waarden en normen, voorbeelden van relatie in je directe omgeving (vaak van de ouders), ruzie maken en goed maken, verwachtingen en verlangens, intimiteit en seksualiteit, individu en samen, etc. Wat aan bod komt, is afhankelijk van wat er op dat moment het meeste speelt voor het koppel.
Mijn ervaring
Mijn eigen ervaring in de relatie is, dat doordat ik door de jaren heen steeds meer leerde en inzicht kreeg over mezelf en de ander, ik steeds verder kwam in onze relatie. Ik durfde later meer uit te proberen en was niet meer bezig of de relatie wel of niet kon bestaan. Alle angsten onder ogen zien en ermee leren omgaan. Alle kwetsuren begrijpen, aankijken en doorleven. Alle momenten van eenzaamheid ervaren ondanks dat je samen was. Alle veranderingen in ons leven die van invloed waren zonder dat ik me dat bewust was.
Dus het is volgens mij niet zo dat je het niet zou kunnen. Het is meer bewustwording en veranderen van patronen. Je mag jezelf zijn en blijven en de ander ook, want je wil geen relatie met een kopie van jezelf.
